Znani Łazarzanie 20 lat temu, o minionym 20-leciu i najbliższych 20 latach

07-06-2009 00:39   Janusz Ludwiczak

Zobacz komentarze (1) * Skomentuj

W czwartek, 4 czerwca obchodziliśmy 20.rocznicę wolnych wyborów. Portal lazarz.pl przeprowadził krótką rozmowę ze znanymi Łazarzanami, którzy opowiedzieli co porabiali 4 czerwca 1989 roku i 20 lat temu, podsumowali minione dwadzieścia lat oraz snuli przepuszczenia jaka będzie Polska za 20 lat.

Wywiady publikujemy w porządku alfabetycznym (spisane z nagrania dźwiękowego):

Ks. Prałat Eugeniusz Antkowiak, proboszcz Parafii Matki Boskiej Bolesnej 20 lat temu, 4 czerwca 1989...
Byłem wikariuszem w Parafii Św.Rodzinny na Osiedla Kopernika. Wtedy głosowałem tak jak wszyscy.
Minione 20 lat...
Szansa wykorzystana i nie wykorzystana do końca. Brakuje ciągle wspólnego frontu działania, ciągle jesteśmy jeszcze jako Polacy podzieleni.
Przenosimy się do roku 2029. Jaka będzie Polska za 20 lat?
Nie wiem, nie wiem, nie wiem.

Jerzy Babiak, Przewodniczący Rady Osiedla "Łazarz" Spółdzielni Mieszkaniowej Grunwald
20 lat temu, 4 czerwca 1989...
Byłem bardzo zapracowanym człowiekiem, dlatego, że przed 4 czerwca najważniejsza była akcja przedwyborcza zbierania podpisów na kandydatów, z czego myśmy się mocno wywiązali. Samego 4 czerwca już o godzinie 5 rano było w punkcie wyborczym na Raszynie. Przez cały dzień napięta uwaga. Cała radość była, kiedy żeśmy około północy podliczyli wyniki, i się okazało, że ta cała komuna została upieprzona. Znaczyło to nic innego jak zaczyna się wtedy wszystko od nowa. Jak podliczyliśmy głosy to już wiedzieliśmy, że zaczyna się zupełnie nowa Polska.
Minione 20 lat...
Dobrze oceniam. Wystarczy jakąkolwiek drogą wyjazdową z Poznania się przejechać. Jak ktoś by się obudził po jakiej długiej podróży, to by nie wiedział, czy jest w Niemczech, Austrii czy gdziekolwiek indziej. Kwiaty, kolorowo, czegoś czego w ten czas nie było. Jeżeli popatrzymy w statystyki, gdy płaca minimalna wzrosła trzykrotnie przez te 20 lat to przepraszam, ale o czym mówić. Ja pamiętam, jak to było uciążliwe, żeby kupić kawałek mięsa, a jak się nie miało kartki było się głodnym w mieście to nie można było parówki zjeść, tylko trzeba było bułkę zjeść. Zmieniło się zdecydowanie na korzyść.
Przenosimy się do roku 2029. Jaka będzie Polska za 20 lat?
Nie będzie na pewno żadnej rewolucji. Natomiast pójdziemy w tą stronę, w którą poszli ludzie, którzy wcześniej zaczęli pracować na własne konto. Wystarczy pojechać do byłej NRD i zobaczyć jak tam się pozmieniało. Jeżeli będziemy pracować tak jak pracujemy to będziemy wyglądać tak jak wyglądają te dojrzałe demokracje.

Lidia Dudziak, Radna Miasta Poznania
20 lat temu, 4 czerwca 1989...
Byłam wtedy członkiem Solidarności i robiłam to co zwykły członek. Pomagałam, roznosiłam ulotki reklamujące Komitety Obywatelskie. Byłam wtedy młodziutka i to co mogłam robiłam i myślę, że udało się, mamy wolną Polską.
Minione 20 lat...
Dużo się zmieniło się na dobre. Jest sfera, która wraca jak bumerang do tamtych czasów. Dzisiaj mamy również problemy w zakładach pracy. Mamy problemy z tym, że chcą nas zwalniać i nie płacą nam pensji.
Jest demokracja, jest prawo. Możemy iść do sądu, jest to trochę inaczej, jednak patrząc z punktu widzenia zwykłego punktu szeregowego no to jest smutno, że 20 lat po tamtych wydarzeniach to jeszcze się borykamy z tamtymi problemami?
Przenosimy się do roku 2029. Jaka będzie Polska za 20 lat?
Chciałabym, aby Polska była jeszcze piękniejsza i jeszcze bardziej kwitła. Aby ludzie byli do siebie bardziej życzliwi i przychylni, będzie więcej takiej miłości do siebie, bo na razie wszyscy się kłócą do siebie.

Ewa Garasz, Przewodnicząca Rady Osiedla Świętego Łazarza, nauczycielka w Szkole Podstawowej nr 26
20 lat temu, 4 czerwca 1989...
Moje dzieci, bliźniaki miały wtedy akurat miesiąc. Było widać, że kiedy ja wychodziłam rzadko na ulicę te zmiany nadchodzące. W 90. roku to było szczególnie widać przemiany gospodarcze, kiedy zaczęły się zmieniać sklepy, podlegające pod odpowiednią spółdzielnię i urząd. Zaczęły się pojawiać się prywatne sklepy, reklamy.
Minione 20 lat...
Były to lata ciężkie, ale udane. My z reguły narzekamy, ale trzeba dostrzegać to co myśmy otrzymali. Nie widzi tego ktoś, kto jest dużo młodszy ode mnie, ale na pewno widzą to ludzie, jak ja i starsi. Wiemy co było przedtem, jak to wszystko funkcjonowało. Wolność to było coś za co trzeba było płacić.
Przenosimy się do roku 2029. Jaka będzie Polska za 20 lat?
Dużo się pewnie nie zmieni. Zdążymy do nowoczesności. Będzie się nam z pewnością żyło dużo lżej.

Jacek Hałasik, redaktor Radia Merkury i znawca gwary poznańskiej
20 lat temu, 4 czerwca 1989...
Nie roznosiłem już wydawnictw "bezdebitowych". Przed dłuższy czas czasu wojennego, aż do roku 1989 roku mogę powiedzieć, że zawodowo się tym trudniłem. W tą niedzielę, 4 czerwca już tych wydawnictw nie roznosiłem, bo nie było potrzeby. Społeczeństwo było tak uświadomione, że wynik wyborów mówi sam za siebie. Głosowałem tak jak się należy i wieczorem, kiedy przychodziły pierwsze sygnały zacząłem się cieszyć. Ta radość trwała bardzo, bardzo długo i różnie można mówić. Trwa ona do dziś.
Minione 20 lat...
Oceniam bardzo pozytywnie. Nie jestem kompetentny dokonywać analiz gospodarczych. Prywatnie oceniam bardzo pozytywnie, bardzo się cieszę. To jest dopiero 20 lat, nie aż 20 lat, tylko dopiero 20 lat i z optymizmem patrzę w przyszłość mając na uwadze oczywiście już nie tylko siebie, ale moje dzieci i moich wnuków.
Przenosimy się do roku 2029. Jaka będzie Polska za 20 lat?
Powiem to troszkę praktycznie. Myślę, że będą lepsze drogi. Będzie co raz mniej emocji politycznych, które opadają. 10 lat temu były większe emocje, mnóstwo partii, których jest co raz mniej, przynajmniej tych ważniejszych. Ja myślę, że Ci którzy komentując dzisiejsze czasy bardzo źle oceniają uważam, że nie mają racji. Obserwując inne państwa demokratyczne, chociaż z naszej polskiej pozycji to my w cale nie jesteśmy ani gorsi, ani lepsi. Jest po prostu tak jak jest.
Za tych 20 lat może słońca będzie więcej.

Janusz Heller, Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Dni Łazarza, kierownik Klubu Osiedlowego "Krąg"
20 lat temu, 4 czerwca 1989...
Wydaje się, że to było bardzo niedawno. Brałem udział w wyborach, byłem mężem zaufania Komitetu Obywatelskiego w komisji wyborczej w pobliżu mojego miejsca przy ulicy Wawrzyniaka, w ówczesnych zakładach graficznych.
Po ogłoszeniu list wielka radość, której się pewnie nie spodziewaliśmy.
Cały ten rok 89 był rokiem burzliwym: okrągły stół i spotkanie w Arenie ze Zbigniewem Bujakiem. Pierwsze takie legalne spotkanie. Była także pierwsza podróż zagraniczna z odzyskanym paszportem, który był już na własność. Także założenie ze znajomymi pierwszej gazety prywatnej - "Wielkopolskiej Gazety Handlowej".
Minione 20 lat...
Bardzo pozytywnie. Mamy swobodę wyboru, swobodę działania, zrzeszania się, twórczego działania. Powstaje mnóstwo inicjatyw pozarządowych.
Przenosimy się do roku 2029. Jaka będzie Polska za 20 lat?
Polska będzie krajem nowoczesnym, mocno zmienionym, gdzie współczesnym ludziom trudno będzie zrozumieć nie tylko to, co dzieje się w tej chwili i te różnice zdań, jak również i to co działo się w PRL-u. Może i dobrze. Jestem optymistą.

Maria Łazarz, radna Osiedla Świętego Łazarza, nauczycielka w Szkole Podstawowej nr 26
20 lat temu, 4 czerwca 1989...
Byłam na wyborach i tym razem nie miałam dylematów moralnych i mogłam wybierać tych, których chciałam.
Minione 20 lat...
Na pewno pozytywnie. Polska stała się suwerenna. Natomiast myśmy się zachwycili tą wolnością 20 lat temu, a przyszedł do nas ten wolny rynek i sporo ludzi się na tym zawiodło. Winią za to polityków, a myśmy byli przyzwyczajeni do czegoś innego. A tu przyszły prawa wolnego rynku i niektórzy ludzie na tym stracili i tęsknią do tego, aby nie musieli się martwić. Minione 20-lecie oceniam pozytywnie. Jest to ten podmuch wolności i swobody, który udało się nam wywalczyć.
Przenosimy się do roku 2029. Jaka będzie Polska za 20 lat?
Ja myślę, że za 20 lat to przy władzy rządzić i pracować będzie to pokolenie, które nie pamięta tamtych czasów sprzed 20 lat, albo i więcej. Mimo wszystko lata szkolenia zrobiły swoje i my nie potrafimy myśleć tak jak wolni ludzie, tego drugiego bloku. Im będzie łatwiej. W ogóle czy będzie Polska? Może będziemy zjednoczoną Europą?

Kazimierz Rafalik, artysta, rzeźbiarz
20 lat temu, 4 czerwca 1989...
Czekałem na wynik wyborów. Z żoną Jadwigą oglądaliśmy długo relacje telewizje i szczęśliwie się skończył ten dzień. Pracowałem wtedy zawodowo, społecznie jak również obowiązki rodzinne. Mimo to radość była duża.
Minione 20 lat...
Można było więcej zrobić, gdyby politycy byli zgodni w swoich działaniach, gdyby nie partykularyzm, gdyby nie własny interes to na pewno Polska byłaby bardziej bogatsza. Oceniam w sumie pozytywnie.
Przenosimy się do roku 2029. Jaka będzie Polska za 20 lat?
Oby wojny nie było. Oby kataklizmu nie było. Nie tylko Polska, ale i kraje cywilizowane urosną w siłę, wzrośnie dobrobyt. Na pewno Poznań się rozwinie. Ja się cieszę każdą nową inwestycją i każdym nowym budynkiem który widzę. I to cieszy, bo to jest nasze wspólne bogactwo.

Wojciech Wośkowiak, Radny Miasta Poznania, radny Osiedla Świętego Łazarza
20 lat temu, 4 czerwca 1989...
Pełniłem służbę wojskową w Gorzowie. Pamiętam, gdy było to niezwykłe wydarzenie, kiedy mogliśmy wziąć udział w tych wyborach głosując na przedstawicieli ziemi gorzowskiej głosując w pierwszych wolnych wyborach. Na pewno byli to przedstawiciele Komitetu Obywatelskiego Solidarności. Było to pewne nadziei, ale równocześnie obaw, jakie mogą być konsekwencje. Czy rzeczywiście czy proces, który został zapoczątkowany czy będzie kontynuowany, czy będzie to tylko chwilowe ustępstwo.
Minione 20 lat...
Na pewno bez wątpienia te 20 lat było pasmem dużych zmian. Jedyne co w tej chwili można powiedzieć to żal, że w takim momencie kiedy powinniśmy wszyscy razem świętować, niestety uwidoczniły się niepotrzebne podziały. To jest święto tych wszystkich, którzy o tą wolność walczyli i dzisiaj nie powinni stać po dwóch stronach barykady.
Pośród grona Łazarzan znajduje się wiele osób, które czynnie wspierały te przemiany. Myślę, że pierwsze dwa nazwiska to z brzegu to Pan Jerzy Babiak i Pan Janusz Heller. To są te osoby, które wpadły w podwalinę demokracji i samorządności lokalnej. Wszystkim osobom, które się angażowali i wiele działali należą się wielkie słowa podziękowania i szacunku.
Przenosimy się do roku 2029. Jaka będzie Polska za 20 lat?
Myślę, że być może Polska będzie jeszcze bardziej rozwinięta i jeszcze bardziej zakorzeniona w struktury Unii Europejskiej, ale chyba najbardziej to, żebyśmy wspólnie czuli się odpowiedzialni i wspólnie potrafili działać na rzecz Polski i jej pozycji i miejsca w Unii Europejskiej.

Fot: Janusz Ludwiczak

ZOBACZ TAKŻE: Wybraliśmy wolność i demokrację - pamiętamy

ZOBACZ TAKŻE: Łazarz 20 lat temu. Pozostał tylko Kasprzak

ZOBACZ TAKŻE: Towarzyszki i Towarzysze 4 czerwca 1989 skończył się w Polsce komunizm