Portal lazarz.pl szanuje prywatność swoich czytelników i przetwarza tylko te dane osobowe, które są niezbędne do prawidłowego świadczenia usług informacyjnych jakie oferuje.
Strona wykorzystuje pliki cookies. Mogą Państwo określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w waszej przeglądarce.
Klikając poniższy przycisk zgadzają się Państwo na przetwarzanie zbieranych przez portal lazarz.pl danych osobowych w zakresie i na warunkach opisanych w naszej
Polityce Prywatności.
Wyrażenie zgody jest dobrowolne, ale może być konieczne w celu wykonania niektórych usług.

Zgoda

Górczyńska nekropolia - .:LAZARZ.PL->poznański portal dzielnicowy:. Łazarz w z@sięgu myszki
Górczyńska nekropolia
01-11-2009 11:59   Janusz Ludwiczak
Wielu mieszkańców Łazarza ma groby swoich bliskich na Górczynie. A czy będąc na Cmentarzu Górczyńskim zastanawialiśmy się nad jego historią?

Cmentarz Górczyński został oddany pod opiekę Parafii Matki Boskiej Bolesnej i Św.Marcina w 1910 roku. Dwa lata później na mocy dekretu ks. bp Likowskiego został przekazany obu parafiom. Górczyńska nekropolia początkowo znajdowała się na gruntach parafii świętomarcińskiej, a od 1913 roku także pod administracją powstałej już Parafii Matki Boskiej Bolesnej, służąc przede wszystkim potrzebom mieszkańców Łazarza i Górczyna.

Cmentarz czynny jest bez przerwy od 99 lat. W czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu pochowano na Górczynie wiele bezimiennych osób.

Górczyńskie miejsce wiecznego spoczynku znajduje się w obszarze ulic Ściegiennego, Kordeckiego, Górniczej i Pogodnej i znajduje się na powierzchni liczącej 8 ha (czyli 80 tysięcy metrów kwadratowych). Spoczywa tutaj 37 700 osób (a na cmentarzu znajduje się 20 070 grobów). Projektantem cmentarza był Bolesław Ziółkowski, a modernistyczną kaplicę o z motywami neogotyckimi zaprojektował w 1914 roku Kazimierz Ruciński. Całość wypełnia ażurowa żeliwna brama wejściowa, wykonana przez zakład S.Żuromskiego. Na cmentarzu zwracają uwagę wiekowe drzewa, między innymi jodła szlachetna, brzoza brodawkowata czy żywotnikowiec japoński.

Cmentarz górczyński został wytyczony na planie prostokąta z kwaterami rozmieszczonymi w regularnym kwadratach, a całość przecinają cztery aleje poprzeczne. Na początku cmentarza, kilka metrów za bramą wejściową, w alei głównej powstała kaplica z placem przewidzianym na groby duchowieństwa, a dalej w połowie długości głównej alei zlokalizowano plac z krzyżem i grobami duchowieństwa. Kaplica jest murowana, zaprojektowana przez Kazimierza Rucińskiego, a powstała w 1914 roku, czyli cztery lata po otwarciu cmentarza.

Liczba pochówków w całym okresie istnienia nekropolii przekroczyła 50 tysięcy, co spowodowało konieczność znacznego zagęszczenia mogił w stosunku do stanu pierwotnego.

Na cmentarzu górczyńskim znajduje się zbiorowa mogiła ofiar II wojny światowej i groby powstańców wielkopolskich. Spoczywa tutaj m.in. Franciszek Ratajczak. Jego pomnik zaprojektowany przez Stanisława Jagmina wzniesiono w 1924 roku, jednak piętnaście lat później został zburzony przez hitlerowców. Obecny nagrobek Franciszka Ratajczaka pochodzi z 1968 roku i jest autorstwa Ryszarda Skupina. Obok znajduje się pomnik ku czci ofiar II wojny światowej. Na cmentarzu złożono też bezimienne prochy więźniów pomordowanych przez hitlerowców, których ciała poddano kremacji w miejskiej spalarni śmieci. Są to m.in. ofiary mordów dokonywanych w Forcie VII, więźniów niedalekiego obozu przejściowego i jeńców radzieckich.

Na Górczynie znajduje się też najstarszy, wyróżniający się pomnik powstańca styczniowego Damazego Pobóg-Trzcińskiego, który został przesieniony wraz z prochami zmarłego ze Szwajcarii w 1929 r. Na cmentarzu możemy zobaczyć też mauzoleum rodziny Suwalskich - właścicieli nieruchomości w Poznaniu i cegielni w Żabikowie.

Na cmentarzu górczyńskim spoczywa wielu znanych osobistości i założycieli parafii. Wśród nich są:

  • Kazimierz Maliński (żyjący w latach 1872-1928) – pierwszy proboszcz parafii Matki Boskiej Bolesnej, Józef Nowacki (1893-1964) – archiwista i historyk
  • Ks. kanonik dr Czesław Piotrowski (1891-1963)– długoletni dyrektor drukarni i księgarni Św.Wojciecha, wydawca, humanista, pedagog i założyciel gimnazjum, a później liceum im.Adama Mickiewicza przy ul.Głogowskiej 90, Człowiek 100-lecia Osiedla Łazarz w 2000 roku.
  • Kazimierz Nowak (1897-1937) – podróżnik, jako pierwszy człowiek samotnie przemierzył Afrykę
  • Ks. Prałat Bolesław Exler (1932-2005) – wieloletni proboszcz Parafii Matki Boskiej Bolesnej, inicjator mszy św.za ojczyznę i rychłą beatyfikację ks.Jerzego Popiełuszki, komentator uroczystej Eucharystii na Łęgach Dębińskich podczas wizyty Papieża Jana Pawła II w 1983 roku, Człowiek Roku 1998 Osiedla Łazarz.
  • Ryszard Walkowiak (1924-1985) – redaktor naczelny "Przewodnika Katolickiego" siostry zakonne ze zgromadzeń karmelitanek bosych, Sióstr Miłosierdzia i zmartwychwstanek
  • Kazimierz Bogucki (zm. 1992) – prezes Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy AK, Stefan Brzeziński (1902-1963) – działacz polityczny
  • Dezyderiusz Danczowski (1891-1950) – wiolonczelista, profesor PWSM rodzina Cichowiczów - Ludwik (1857-1940) – adwokat, kolekcjoner, organizator władz polskich w Poznaniu po I wojnie światowej - grób symboliczny; Helena (1860-1929) – muzyk i etnograf - grób symboliczny; Wiesława (1886-1975) – etnograf, kolekcjonerka
  • Henryk Wojciech Duczmal (zm. 1977) – dyrektor Opery Poznańskiej Izabela i Witold Gądzikiewiczowie (profesorowie Akademii Medycznej)
  • Leonard Glabisz (1871-1951) – ekonomista, organizator Wyższej Szkoły Handlowej w Poznaniu
  • Tadeusz Haluch (1929-2008) - redaktor naczelny Telewizji Polskiej w Poznaniu
  • Eugeniusz Iwanoyko (1924-1988) – historyk sztuki gdańskiej, kolekcjoner dzieł sztuki
  • Kazimierz Jasnoch (1886-1966) – artysta malarz
  • Zbigniew Kaja (1924-1983) – artysta grafik
  • Jan Komarnicki (1925-2007) – członek Komitetu Organizacyjnego Dni Łazarza, Przewodniczący Komisji Społeczno-Kulturalnej Rady Osiedla Łazarza SM Grunwald, przewodniczący Klubu Seniora "Bamberka", członek zespołu kabaretowego "Wiosenne Krokusiki", Człowiek Roku 1994 Osiedla Łazarz
  • Franciszek Klause (1900-1958) – bankowiec, działacz polityczny, wiceprezydent Poznania
  • Roch Knapowski (1892-1971) – ekonomista, prawnik i historyk
  • Andrzej Lewicki (1910-1972), psycholog, asystent UJK i pedagog lwowskich gimnazjów, profesor UAM i UMK w Toruniu
  • Franciszek Łukasiewicz (1890-1950) – pianista, redaktor muzyczny Polskiego Radia
  • Antoni Peretiatkowicz (1888-1956) – prawnik, rektor Uniwersytetu Poznańskiego
  • Stefan Piechocki (1883-1968) – prawnik, działacz polityczny, minister sprawiedliwości II RP
  • Jerzy Piotrowicz (1943-1999) – artysta malarz i grafik
  • Teresa Ruszczyńska (1918-1985) – wojewódzki konserwator zabytków i kustosz Muzeum Historii Miasta Poznania
  • Jan Rutkowski (1886-1949) – historyk gospodarki
  • Bożena Stelmachowska (1889-1956) – etnograf, pracownik Instytutu Bałtyckiego w Toruniu, kierownik Muzeum Miejskiego w Poznaniu, profesor UMK w Toruniu
  • Zdzisław Stolzmann (1906-1997) – profesor, biochemik
  • Stanisław Strugarek (1911-1965) – pisarz, redaktor i aktor radiowy
  • Stanisław Szczotka (1912-1954) – historyk
  • Wiesław Szczerbiński (1900-1972) – profesor leśnictwa i łowiectwa
  • Maria Trąmpczyńska (1875-1967), śpiewaczka (jako Maria d`Otto), profesor PWSM w Poznaniu
  • Stanisław Waszak (1906-1974) – statystyk i demograf
  • Antoni Wierusz (1883-1945) – lekarz, działacz społeczno-polityczny
  • Zygmunt Wojciechowski (1888-1968) – dyrygent, pedagog, dyrektor Opery
  • Jan Jerzy Wroniecki (1890-1948) – grafik i malarz, założyciel Poznańskiej Szkoły Sztuk Zdobniczych)
  • Tadeusz Wróbel (1894-1947) – lekarz, działacz polityczny
  • Jan Żok (1903-1969) – artysta rzeźbiarz

Na cmentarz górczyński można dojechać autobusami linii nr 50, 63, 82 i 93, a także linii nr 64 i 79, które łączą bezpośrednio Łazarz z nekropolią. Na Górczyn dojechać można też tramwajami linii nr 5, 8 i 14 oraz autobusami linii nr 56, 75 i 80 do pętli Górczyn oraz linii nr 69 do przystanku "Ściegiennego". Na cmentarz dojeżdżają także tramwaje linii nr 5, 8 i 14 (do pętli Górczyn), dalej jednak trzeba podjechać przystanek autobusami linii nr 50, 63, 82 i 93 lub przejść wzdłuż ulicy Ściegiennego.

Cmentarz górczyński służy kilku parafiom, m.in. Św.Marcina, Matki Boskiej Bolesnej, Św.Anny czy Św.Krzyża, a także jeżycjanom – parafii Św.Floriana i Serca Pana Jezusa z ul.Kościelnej.

Górczyńska nekropolia jest jedną z największych w Poznaniu, po Junikowie, Miłostowie i przy ulicy Nowina.

W 2010 roku przypadnie 100-lecie cmentarza. 100. rocznicę istnienia w 2005 roku obchodził już zabytkowy cmentarz na Jeżycach. W ramach obchodów przygotowano m.in. specjalną wystawę.


R E K L A M A

Komentarze (11)

25-07-2016 15:51:52
Doris
nigdzie nie mozna znaleźć informacji w jakich godzinach jest cmentarz dla odwiedzających w okresie letnim. Czy może mi ktoś pomóc? Doris
25-03-2015 10:07:50
yougin
Brak informacji o tym, że na Cmentarzu Górczyńskim został pochowany Ks. Józef Jasiński - wieloletni, wspaniały i niezapomniany Proboszcz parafii p.w. Świętego Krzyża na Górczynie ! Pozdrawiam. Eugeniusz Mądry
20-04-2012 18:13:13
ton
byłem tam dzisiaj...po raz pierwszy! Cmentarz zdecydowanie "przyjemniejszy" jeśli tak można określić niż na Junikowie czy Miłostowie...Przy okazji trafiłem na grób Ks. Tadeusza Kowalskiego który był proboszczem w mojej parafii tuż po wojnie w 1945 roku!
20-08-2010 07:02:05
leckow
powtorze, brakuje mnie rowniez informacji o godzinach otwarcia cmentarza
01-01-2010 20:33:18
Aga Żok
piękne zdjęcia ze Święta Zmarłych, pochowany jest mój ojciec, dziadek Jan, babcie, sąsiedzi
06-08-2009 11:22:27
tom
Brakuje informacji od której do której cmentarz jest otwarty.p
13-11-2008 14:51:48
mola
Też się zdziwiłam, że nie wymieniony jest Ksiądz Prałat Marian Frankiewicz p
02-11-2008 22:39:42
REDAKCJA
Proszę bardzo. Proszę śledzić portal jutro ukażą się fotki z tegorocznego święta zmarłych.
02-11-2008 15:26:28
Hania
Dziekuje administratorowi za piekne zdjecia z cmentarza gorczynskiego, moglam odwiedzic choc ta droga miejsce gdzie pochowani sa moji najblizsi, bliscy, wiele przyjaciol, znajomych, sasiadow. Dziekuje panie Januszu. Musze obowiazkowo pochwalic pana prace na stronie o Lazarzu, brawo !
02-11-2008 00:21:37
kasja
Napisalam swoj komentarz,w ktorym tez wspomnialam jednego ze swoich wujow ksiezy,Ksiedza Pralata Mariana Frankiewicza, ktory byl proboszczem w Parafii Matki Boskiej Bolesnej przez 39 lat.W czasie II Wojny Swiatowej,rowniez -kiedy w Poznaniu byly otwarte tylko dwa koscioly.Spoczywa na Cmentarzu Gorczynskim.Nie wiem,dlaczego zniknela moja wypowiedz?
30-10-2008 15:48:28
aneque
Mam wielki sentyment do tego miejsca. Leży tam moja ukochana Ciocia, Dziadkowie, i malutka siostra mojego taty....
Aktualności
R E K L A M A
Niezapominajka
04

kwi

do 07-04-2024
Międzynarodowe Targi Poznańskie
"Poznań Motor Show" - targi motoryzacyjne
TTM - Targi Techniki Motoryzacyjnej

07

kwi

Poznań * Łazarz
Wybory samorządowe

12

kwi

do 14-04-2024
Międzynarodowe Targi Poznańskie
"Poznań Run Expo" - targi sportowe: bieg | aktywność | motywacja

14

kwi

Poznań * Łazarz
16. Poznań Półmaraton

20

kwi

11:00
Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 ul. Jarochowskiego 1
Konkurs Piosenki Przedszkolnej

[ wszystkie ]

Komentarze
Ogłoszenia
Newsy na Twoją skrzynkę!
Zapisz się na listę mailingową:
Twój e-mail: