Wydarzenia, Mieszkania i nieruchomości, Łazarz od środka - architektura dzielnicy, Łazarskie kalendarium, Ciekawostki

Mroczna historia kamienicy przy Matejki 57. Dziś siedziba ZKZL, kiedyś był tu… areszt

04-02-2025 08:23   Janusz Ludwiczak

Kamienica przy ul. Matejki 57 skrywa mroczną historię. Przemysław Godyla, pracownik ZKZL odkrył w piwnicy budynku dziesiątki napisów, które wykonali więźniowie z czasów stalinowskich.

O niezwykłym odkryciu jako pierwszy poinformował na antenie TVN24 i łamach portalu tvn24.pl reporter Aleksander Przybylski. W piwnicy kamienicy przy ul. Matejki 57 Przemysław Godyla, pracownik Zarządu Komunalnych Zasobów Lokalowych odkrył dziesiątki napisów: "Kiedy te ruskie sługusy będą siedzieć? Kiedy skończy się ich panowanie?", "Boże… zbaw Polskę… od oprawców.. czerwonych…". Napisy te zostały w ścianie piwnicy wyryte gwoździami.

– Osadzeni tutaj mogli być więźniami politycznymi, ale z pewnością mieliśmy też do czynienia ze zwykłymi kryminalistami. Na ścianach pojawiają się ksywy, w użyciu jest uliczny żargon. Więzienie jest specyficznym miejscem, w którym zacierają się różnice społeczne, gdzie obok siebie mogli siedzieć ideowcy i zwykłe łobuzy – powiedział TVN24 Przemysław Godyla z ZKZL.

Odkryte napisy zostaną teraz zinwentaryzowane przez pracowników Miejskiego Konserwatora Zabytków. Historycy Instytutu Pamięci Narodowej na podstawie nowych danych będą teraz ustalać historię i losy więźniów.

Okazuje się, że w kamienicach przy ul. Matejki 57 i 59 funkcjonowała Komenda Milicji Obywatelskiej.

– Komendę utworzono zimą 1945, gdy trwały jeszcze walki o Poznań. Armia Czerwona zdobywała miasto od południowego zachodu, więc nieuszkodzone kamienice górnego Łazarza niejako "z marszu" adaptowano na szkoły, urzędy i komisariaty. Początkowo przy Matejki działała spontanicznie powołana Milicja Proletariacka złożona z poznańskich komunistów. Szybko została jednak wcielona w struktury Milicji Obywatelskiej podległej komunistycznym władzom polskim i sowietom. Duża milicyjna jednostka miała tu swoje biura, magazyny broni i mundurów, ale też cele, w których lądowali zatrzymani – powiedział dla TVN24 historyk Łukasz Szudarski, który napisał rozprawę doktorską na temat ówczesnej milicji województwa poznańskiego.

Fot: Natalia Kaczmarek / Wiktoria Woźniak / Przemysław Godyla / ZKZL, Janusz Ludwiczak (ost.)

ZOBACZ TAKŻE: Została wytyczona w 1895 r, w miejscu drogi wiejskiej. Początkowo zwała się Nowoogrodową

ZOBACZ TAKŻE: Na terenie Szpitala Św. Rodziny poszukiwano szczątków ofiar komunizmu

Byłeś świadkiem wypadku? Widziałeś dziurę w jezdni? Zamknęli Twój ulubiony sklep? W kranie nie ma wody? Zaginął Twój pies lub kot? Masz sprawę, która wymaga naszej interwencji?
Powiadom nas o tym: www.24.lazarz.pl lub wyślij e-mail 24@lazarz.pl
ŁAZ@RZ24 – Kontaktowa Platforma Czytelników jest do Twojej dyspozycji
Twórz razem z nami - by pomóc sobie i innym.