Wydarzenia, Reportaże, Łazarz od środka - architektura dzielnicy, Łazarskie kalendarium, Inwestycje, Ciekawostki

Ma blisko 115 tys. m³ kubatury i pomieści 6,2 tysięcy widzów – 47 lat temu otwarto Arenę

04-07-2021 13:56   Janusz Ludwiczak

Powstała według projektu Jerzego Turzenieckiego na wzór rzymskiego Małego Pałacu Sportu. Równo 47 lat temu, 28 czerwca 1974 r. oddano do użytku halę widowiskowo-sportową Arena w Parku Kasprowicza.

Poczciwa "czterdziestopięciolatka"

Decyzję o budowie hali widowiskowo-sportowej Arena podjęło Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania w 1969 roku. Formę bryły ostatecznie przesądziły przesłanki ekonomiczne, z których wynikało, że optymalną figurą geometryczną jest koło, a stereometryczną - bryła stanowiąca czaszę lub wycinek kuli. Hala powstała według projektu Jerzego Turzenieckiego.

Obciążenia poszczególnych elementów liczono na komputerze Mińsk 22 w poznańskim Zakładzie Elektronicznej Techniki Obliczeniowej.

Obiekt wyposażono także w specjalne urządzenia: ruchomą kabinę jezdną centralnej rampy świetlnej, umożliwiając jej obsługę oraz składany ekran umieszczony w zapadni (24m na 15m). Obydwa rozwiązania były niekonwencjonalne i zostały zgłoszone do Urzędu Patentowego.

W pobliżu hali, przy ul. Reymonta) zaprojektowano parkingi: jeden bezpośrednio przy hali na 175 samochodów osobowych, drugi przy południowo-zachodnim narożniku terenu (przy pływalni) na 225 samochodów osobowych i 16 autokarów. Wraz z halą zbudowano budynki pomocnicze: wentylatornię i kotłownię.

Na parkiecie Areny o średnicy 45,5 m i powierzchni 1 625 m² rozgrywane mogą być mecze siatkówki, koszykówki, piłki ręcznej, halowej piłki nożnej oraz mecze bokserskie. To tutaj organizowane były Mistrzostwa Świata w Kręglarstwie, Mistrzostwa Europy w Szermierce, Mistrzostwa Polski w Taekwondo. Ponadto, Arena to miejsce imprez estradowych, koncertów gwiazd zagranicznych i polskich, dyskotek, pokazów, targów i festynów.

– Przy tak długiej liście wydarzeń i gwiazd łatwo zauważyć, że model wielofukcyjnego wykorzystania obiektu, wdrażany dziś w wielu halach, czy stadionach całej Europy, Arena realizuje od lat. Rocznie odbywa się tu około 50 imprez sportowych, rozrywkowych i komercyjnych. Przez lata w Arenie gościły praktycznie wszystkie gwiazdy polskiej estrady i najwięksi scen europejskich: Iron Maiden, Leonard Cohen, czy Joe Cocker. Wielu celebrowało emocje Mistrzostw Świata w Szermierce, Mistrzostwa Europy w Koszykówce Kobiet, AVIS CUP z Wojciechem Fibakiem, rewie na lodzie, czy widowiska kabaretowe. Ilość imprez firmowych, organizowanych w Arenie pokazuje, że było to jedno z największych centrów rozrywkowych miasta. Dziś, sentymentalną wyrozumiałość wywoła wspomnienie koncertu Izabeli Trojanowskiej, gdy rozentuzjazmowany tłum... wybił dokładnie wszystkie szyby na poziomie foyer. Została jedna. Do dziś.
Uśmiech nawet samego bohatera na pewno wywoła wspomnienie niezwykle żywiołowego koncertu Rudiego Szuberta. Artysta podczas koncertu i energicznego występu... wpadł pod scenę i zniknął niczym dzisiejszy David Copperfield. Dynamiczne zmiany dzisiejszego rynku pracy wymagają od nas elastyczności i dostosowania, a w Arenie jest człowiek, który wie o tym miejscu wszystko od samego początku. Od 40 lat jest pracownikiem Areny i pełni funkcję elektryka – wyliczała w 2014 r. Joanna Janowicz-Strzyżewska z Poznańskich Ośrodków Sportu i Rekreacji (POSiR).

Arena oddana do użytku równo 47 lat temu jest wciąż miejscem wielu wydarzeń o skali światowej i europejskiej, ale także miejscem, które po prostu znaczy bardzo wiele dla społeczności lokalnej i tworzy historię ich życia.

Serce kotłowni Areny stanowił kocioł od lokomotywy

Okazuje się, że znajdująca się przy hali kotłownia miała nietypowy element.

– Jeszcze do 2000 roku funkcjonowała tutaj kotłownia. Była ona potrzebna po to, żeby ogrzać Arenę, która w tej chwili jest podłączona pod cieplik miejski. Okazuje się, że jej sercem, najważniejszym miejscem był kocioł parowy od lokomotywy. Miała to być prowizorka, która przetrwała wiele lat – objaśnia Paulina Krajewska, przewodnik PTTK.

Arena ma bliźniaka

Arena ma bliźniaka. W Rzymie, pomiędzy Viale Tiziano, Via Pietro de Coubertin, a Via Nedo Nadi znajduje się podobna do poznańskiej hali Palazzetto dello Sport (pol. Mały Pałac Sportu).

Hala ta powstała w 1960 roku na Letnie Igrzyska Olimpijskie. Obiekt może pomieścić 4 tysiące widzów, podobnie jak poznańska Arena.

Palazzetto dello Sport zaprojektowali w latach 1956-1957 Pier Luigi Nervi i Annibale Vitellozzi, autor dworca Termini w Rzymie. Według Antoniego Piskadło Mały Pałac Sportu jest najwybitniejszym dziełem w karierze Nerviego.

Obiekt zrealizowano na planie koła i przykryto kopułą o średnicy 60 m. Opiera się ona na żelbetowych podporach w kształcie litery Y, przechylonych ku środkowi. Dużą część przestrzeni między podporami wypełnia szkło. Hala charakteryzuje się elegancją konstrukcji, lekkością i wyrafinowaniem.

W namiotach nocowali Irlandczycy, Chorwaci a nawet Australijczycy

Sześć lat temu okolice Areny zamieniły się na 12 dni w miasteczko namiotowe, w którym nocowali kibice Euro 2012. Kibice, wśród których byli głównie Irlandczycy, a także grupka Chorwatów i Włochów w Arenie na dużym ekranie oglądała mecze. Natomiast na terenie Parku Kasprowicza znajdowała się strefa noclegowa - pole namiotowe oraz pole kamperowe. Na terenie Fan Campu mieściła się również strefa gastronomiczna, polowy bank i kiosk, a także sklepy, w których można było kupić gadżety i pamiątki związane z Euro 2012. Nie zabrakło też punktu informacji turystycznej.

Biegają wokół Areny

Od 2009 roku z okazji Dni Łazarza w Parku Kasprowicza organizowany jest Otwarty Bieg Łazarski. Początkowo w imprezie tej wzięło udział niespełna 50 zawodników. Pięć lat później było już ich trzykrotnie więcej. Zawody dla dzieci organizowane są na dystans 100, 200, 400, 800 metrów i 1 kilometra, zaś dorośli mogli spróbować swoich sił w nordic walking oraz biegu na dystans 2,5 i 4,8 km. W 2018 roku wyjątkowo z powodu remontu Areny zawody zostały przeniesione do Parku Wilsona. Obecnie Bieg Łazarski nie jest już organizowany.

Arena się sypie?

Pod koniec listopada zawalił się fragment sufitu w Arenie. Z tego powodu odwołano koncert 9-osobowego chóru męskiego Gregorian, a turniej piłkarski Lech Cup został przeniesiony do hali sportowej UAM na Morasku, zaś zaplanowane koncerty m.in. Dawida Podsiadło i chóru Alexandrowa odbyły się w pawilonie MP2 na MTP.

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego zobowiązał MTP do przeprowadzenia badania stanu technicznego całego sufitu podwieszanego w Arenie, po czym przeprowadzona zostanie kontrola obiektu.

Dodajmy, że z powodów technicznych również w 2017 roku w Arenie nie mogły odbywać się imprezy masowe. Hala została zamknięta dla szerokiej publiczności w wyniku negatywnej opinii Wojewódzkiego i Miejskiego Komendanta Państwowej Straży Pożarnej. Obiekt nie spełniał wymagań przeciwpożarowych.

POSiR i Poznańskie Inwestycje Miejskie zamontowały specjalne kurtyny dymowe, które mają otwierać się, gdy w obiekcie wybuchnie pożar. W środku hali powstały nowe korytarze ewakuacyjne, co spowodowało zmianę układu krzeseł, przez co ubyło blisko 400 miejsc siedzących. W połowie ubiegłego roku przeprowadzone zostały kolejne prace - m.in. wymiana i montaż nowych hydrantów, czujek przeciwpożarowych i zraszaczy.

Czeka ją przebudowa

Międzynarodowe Targi Poznańskie, które otrzymały Arenę w 20-letnie użytkowanie planują jej przebudowę.

Wnętrze Areny ma zostać obniżone do poziomu minus jeden, dzięki temu zwiększy się jego powierzchnia. Zmienić ma się układ trybun, które będą równolegle do boiska, mają być kilkupoziomowe. Pod nowymi trybunami będzie też miejsce dla sal konferencyjnych i innych potrzebnych przestrzeni. Na poziom minus jeden ma być też możliwy wjazd samochodami ciężarowymi do wwożenia dużych elementów sceny, dekoracji, sprzętu.

Przebudowa Areny pierwotnie miała rozpocząć się już w zeszłym roku, jednak z powodu pandemii i opóźnieniu w finansowaniu inwestycja ta rozpocznie się później. Dopiero pod koniec zeszłego roku Międzynarodowe Targi Poznańskie pozyskały fundusze na tą inwestycje ze sprzedaży nieruchomości przy zbiegu ulic Matejki, Ułańskiej i Grunwaldzkiej, na której znajduje się m.in. parking. Za 5,5-hektarową działkę MTP pozyskały 114,5 mln zł.

Przedłużony został przetarg na wybór wykonawcy.

– Termin składania ofert został przedłużony do 5 maja, do tego terminu czekaliśmy na ich złożenie. Obecnie Grupa MTP jest w trakcie drugiego etapu wyboru firmy, która przeprowadzi całkowitą modernizację Hali Widowiskowo-Sportowej Arena. W pierwszym etapie przeprowadzaliśmy weryfikację zainteresowanych firm. Cztery z nich zostały zaproszone do kolejnego etapu, jakim jest składanie ofert. 19 maja br. upłynął termin ich składania. Teraz przed nami proces wyboru wykonawcy: analiza ofert i negocjacje z podmiotami, które je złożyły – tłumaczy portalowi Lazarz.pl Małgorzata Lamperska, rzecznik Grupy MTP.

Jak zapowiadają MTP Arena ma być elegancka, minimalistyczna i nawiązująca do tradycji. Hala zachowując swój historyczny charakter, zyska nowoczesne i funkcjonalne wnętrze.

Inwestycja zakłada, że poziom podłogi Areny zostanie obniżony o 6 metrów. Zmieni się układ trybun. Hala w sercu Parku Kasprowicza będzie mogła pomieścić nawet do 9 tysięcy widzów. Do tej pory mogła pomieścić 4,2 tys. gości.

Po przebudowie Arena będzie miała 27,5 m wysokości, a jej średnica wyniesie 45,5 m. Hala będzie miała 21 900 m powierzchni, a jej kubatura wyniesie 182 820 m³.

Plany zakładają również budowę dwóch podziemnych parkingów – odpowiednio na 300 i 500 samochodów. Z kolei przed wejściem do Areny pojawi się plac z formie amfiteatru.

Fot: Jan Kurek (1-2), archiwum "Gazety Poznańskiej"/fotopolska.eu (3-8,10-12), CYRYL- Cyfrowe Repozytorium Lokalne Poznania (9,13-16), google maps (17-18), Janusz Ludwiczak (pozostałe)

ZOBACZ TAKŻE: 92 lata temu rozpoczęła się PeWuKa, która zmieniła oblicze ówczesnego Łazarza

ZOBACZ TAKŻE: Arena: idzie nowe. Ale czy lepsze?

ZOBACZ TAKŻE: Za ponad 5 mln zł zmodernizowano Arenę

ZOBACZ TAKŻE: O 400 mniej miejsc siedzących, ale dzięki temu w Arenie znów mają odbywać się imprezy masowe

ZOBACZ TAKŻE: Jan A.P. Kaczmarek chciałby zburzyć Arenę, której budowa rozpoczęła się 40 lat temu

ZOBACZ TAKŻE: Miało być tutaj zoo, funkcjonowało wesołe miasteczko - Park Kasprowicza