Wydarzenia, Reportaże, Łazarz od środka - architektura dzielnicy, Komunikacja, Ciekawostki

To najstarsza zajezdnia w Poznaniu

05-02-2017 18:28   Janusz Ludwiczak

Początkowo mieściła się przy ul. Łazarskiej, a oddano ją do użytku 110 lat temu. Ma 2,9 hektarów powierzchni, a każdej nocy stacjonuje tutaj blisko 70 tramwajów. Mowa o zajezdni WS1 przy ul. Głogowskiej. Po pół rocznej przerwie powracamy do naszego nowego cyklu "Łazarz od środka - architektura dzielnicy".

Druga po Gajowej

Historia zajezdni przy ul. Głogowskiej sięga 1906 roku, kiedy to spółka Posener Strassenbahn (Poznańska Kolej Elektryczna) zakupiła teren przy ul. Łazarskiej 131/133 (obecnie Głogowska) pod budowę drugiej zajezdni tramwajowej, którą oddano do użytku 19 listopada 1907 roku.

Początkowo obiekt składał się z sześciu torów, hali postojowej dla tramwajów i małego warsztatu. W latach 20. XX wieku dobudowano drugą halę na pięć torów. Dziesięć lat później na terenie zajezdni wybudowano podstację trakcyjną która zapewniła dostarczanie odpowiedniej ilości prądu dla tramwajów poruszających się po zajezdni. Największa modernizacja zajezdni przypada na lata 50. gdy przebudowano istniejące hale postojowe w jedną z dziewięcioma torami postojowymi.

Ostatnią modernizację zajezdni przeprowadzono w latach 1998-2000, kiedy wybudowano nową sześciotorową halę, wyposażoną w specjalne pomosty do przeglądu tramwajów niskopodłogowych których osprzęt znajduje się na dachu pojazdu a nie pod nim, zamontowano także zautomatyzowaną myjnię i zainstalowano stanowisko centralnego odkurzania wagonów.

Mieści się tu siedziba MPK

Na terenie zajezdni mieści się również ośmiopiętrowy budynek biurowy. Obiekt powstał w 1962 roku. W biurowcu tym mieści się m.in. zarząd MPK i Nadzór Ruchu.

Historyczny krzyż

W 2013 roku poświęcony został historyczny krzyż ku czci i pamięci pracowników MPK, uczestników Powstania Poznańskiego Czerwca 1956 został wzniesiony 26 czerwca 1981 r. w byłej już zajezdni tramwajowej przy ul. Gajowej, podczas obchodów 25. rocznicy. Obecnie został przeniesiony na teren zajezdni tramwajowej przy ul. Głogowskiej.

Prawie 70 tramwajów

Zajezdnia przy ul. Głogowskiej 133/133 jest obecnie najstarszą bazą pojazdów szynowych w Poznaniu i trzecią po Fortecznej i Franowie. Każdej nocy stacjonuje tutaj blisko 70 tramwajów.

Pierwsze bimby zjeżdżają na Głogowską już przed godz. 19. Są to pojazdy, które kończą pracę z roboczego szczytu komunikacyjnego. Kolejne tramwaje będą tutaj zjeżdżać od godz. 22:30 do 0:15. Najciekawsza sytuacja ma miejsce w ostatniej godzinie doby. Wtedy sznur tramwajów ciągnie się na ulicy Głogowskiej praktycznie do skrzyżowania z Hetmańską. Ale nie ma co się dziwić. Tramwaje zjeżdżają tutaj z całego miasta.

Najpierw wagony są sprzątane, a następnie przygotowywane na następny dzień. Wykonywany jest przegląd techniczny tramwaju, w tym przegląd układu hamulcowego, sygnalizacji, oświetlenia. Ekipy mechaników, elektryków usuwają również usterki zgłaszane przez motorniczych – powiedział Waldemar Frąckowiak, z zajezdni tramwajowej WS1 przy ul. Głogowskiej.

Pracownicy zaplecza technicznego, wśród są elektrycy, mechanicy, serwisanci, łącznie 18 pracowników mają czas do rana by przygotować tramwaje do następnego dnia, a pracy jest sporo. W zajezdni przy ul. Głogowskiej stacjonuje w sumie 68 tramwajów, które kursują na liniach nr 1, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 14, 15, 16 i 18, głównie dwuwagonowych stopiątek, czyli pojazdów typu 105N. Są również pojazdy typu Combino Siemensa. Pierwsze z nich na ulice miasta wyjadą już o godz. 3:45.

Muszą być starannie wykonane wszystkie czynności, by tramwaj mógł wyjechać na trasę. Olbrzymi nacisk kładziemy na bezpieczeństwo przewożonych pasażerów. Ponadto musimy też wgrywać informacje do wyświetlaczy na tramwajach i systemu informacyjnego, uzupełniać mapki z aktualnym przebiegiem tras tramwajowych. Sprawdzamy również czytniki kart PEKA – opowiada Waldemar Frąckowiak z zajezdni WS1.

Zdarzają się również sytuacje, że wraz z motorniczym w tramwaju przyjeżdża pasażer, który powinien opuścić pojazd już na przystanku "Głogowska/Hetmańska".

Są to zazwyczaj osoby, które wypiły o jeden kieliszek za dużo. Zdarzają się także osoby przemęczone, które akurat usnęły. Zimą niekiedy trafiają się przypadki osób bezdomnych, które ogrzewają się w tramwaju. W takich sytuacjach wzywamy odpowiednie służby – zaznacza Waldemar Frąckowiak.

Spotykamy się również z sytuacjami pozostawiania różnych przedmiotów przez pasażerów takich jak laptopy czy telefony komórkowe. Niektórzy zostawiają zakupy. Raz w jednym tramwaju ktoś zostawił golonkę. Wszystkie przedmioty trafiają do biura rzeczy znalezionych – dodaje Waldemar Frąckowiak.

Makieta PeSTki i szyna szepcząca

W latach 2005-2007 powstało tutaj Muzeum Komunikacji Miejskiej, w którym zobaczyć możemy m.in. stare mundury, w których niegdyś chodzili motorniczowie i konduktorzy, ale także dawne bilety, kasowniki, modele tramwajów i autobusów i wszelkiego rodzaju pamiątki.

W muzeum tym znajduje się także replika tramwaju czy makieta PeSTki, Poznańskiego Szybkiego Tramwaju. Makieta w skali 1:87 przedstawia fragment PeSTki i stację "Al. Solidarności". Autorzy makiety zachowali tak drobne detale jak biletomat, ławki czy sygnalizatory świetlne na wiadukcie w ciągu alei Solidarności.

Wśród prezentowanych eksponatów jest również wycinek szyny tramwajowej, której metr bieżący waży 60 kilogramów, a także przekrój szyny wypełniony otuliną z gumy. Torowisko w tej metodzie po raz pierwszy pojawiło się na trasie tramwajowej przez Most Św. Rocha. "Szyny szepczące" eliminują drgania oraz zmniejszają hałas.

Automatyczne zarządzanie zwrotnicami

W grudniu ubiegłego roku MPK otrzymało ponad 67 mln zł dofinansowania na różnego rodzaju inwestycje w zakresie poprawy efektywności transportu publicznego i usprawnienia integracji różnych form transportu miejskiego oraz wspierania strategii niskoemisyjnych.

Dzięki temu Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne zakupi m.in. 20 tramwajów niskopodłogowych, a także przeprowadzi modernizację układu zwrotnic w zajezdni tramwajowej przy ul. Głogowskiej i wdroży system automatycznego zarządzania ich sterowaniem.

Ostatnią modernizację zajezdni przeprowadzono w latach 1998-2000, kiedy wybudowano nową sześciotorową halę, wyposażoną w specjalne pomosty do przeglądu tramwajów niskopodłogowych których osprzęt znajduje się na dachu pojazdu a nie pod nim, zamontowano także zautomatyzowaną myjnię i zainstalowano stanowisko centralnego odkurzania wagonów.

Zdjęcia historyczne: archiwum MPK Poznań, Biblioteka Uniwersytecka, Fot: Janusz Ludwiczak

ZOBACZ TAKŻE: W 110-letniej zajezdni przy Głogowskiej PeSTka świętowała 20. urodziny {WIDEO, GALERIA ZDJĘĆ}

ZOBACZ TAKŻE: Łazarz od środka - architektura dzielnicy

ZOBACZ TAKŻE: Wieczorami bimby Głogowską jeżdżą... tyłem {WIDEO}